Dokładnie 676 lat temu w Wielkopolsce, a dokładniej w Pyzdrach zawarty został rozejm pomiędzy Kazimierzem Wielkim i Bolkiem Małym a Janem Luksemburskim. Ustanowiony wówczas rozejm był częścią wojny polsko-czeskiej, ale również preludium do podpisania pokoju namysłowskiego
W czasach wojny polsko-czeskiej naszym krajem rządził Kazimierz Wielki (1310-1370), który jako władca nie zasłynął z wielkich podbojów, nie brał też udziału w wielu bitwach, za to prowadził mądrą politykę zagraniczną opartą na dyplomacji. Kazimierz większy nacisk stawiał na umacnianiu gospodarki oraz fundowaniu kościołów, zamków i innych obiektów, stąd też znane każdemu przysłowie “zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną”
Mimo wszystko stosunki polsko-czeskie w czasach Kazimierza były dość mocno napięte, powodem tego stanu rzeczy był spór o Śląsk. Król Polski pragnął włączyć ten teren do Korony, wydał córkę Kunegundę za Ludwika Rzymianina z dynastii Wittelsbachów. Tym samym Kazimierz Wielki dołączył do antyluksemburskiej koalicji Wittelsbachów, Ludwika Węgierskiego i Bolka Małego. Król Polski zyskał sojuszników, lecz jak można się domyśleć doprowadziło to do kolejnego pogorszenia stosunków polsko-czeskich.
W 1345 r. powracający z państwa krzyżackiego królewicz Karol został uwięziony w Kaliszu na polecenie Kazimierza Wielkiego, powodem zatrzymania i uwięzienia królewicza było niewywiązywanie się przez niego ze spłaty pożyczki udzielonej mu w 1344 r. Co prawda królewicz Karol szybko został wypuszczony, lecz całą sytuację wykorzystał ojciec Karola, król czeski Jan Luksemburski, który zaatakował sojusznika Polski, Bolka Małego. Król czeski zdobył Kamienną Górę, a następnie podpalając przedmieścia Świdnicy doprowadził do eskalacji konfliktu. Bolek Mały odparł atak na Świdnicę, lecz przez następne trzy lata wojny nie udało mu się odzyskać Kamiennej Góry.
Kazimierz Wielki zmuszony został zmuszony do odwetu i wspomagania Bolka Małego,w czerwcu 1345 r. wraz z posiłkami litewskimi i węgierskimi wkroczył na ziemie księstwa raciborsko-opawskiego i zaatakował Żory, z dymem puścił Pszczynę i Rybnik. Król czeski Jan nie przyglądał się tym wydarzeniom biernie, bowiem szybko wyruszył w kierunku Górnego Śląska i 29 czerwca 1345 r. rozbił obóz pod Wodzisławiem. Wojska czeskie zmierzały w stronę Krakowa gdzie wcześniej wycofał się Kazimierz Wielki. 12 lipca Czesi dotarli pod Kraków rozbijając obóz w pobliskich Czyżynach. W Krakowie przechowywano ogromną liczbę zapasów żywności, miało to na celu zapewnienie pożywienia na jak najdłuższy czas obrony miasta. Czesi długo próbowali zdobyć Kraków, podpalali i szturmem atakowali miasto, jednak bezskutecznie, bowiem miasto zostało obronione.
Jan Luksemburski po nieudanej próbie zdobycia Krakowa nakazał odwrót wojsk, które rozbił na dwie części, jedna z nich bezskutecznie próbowała zdobyć Olkusz, a druga udała się w kierunku Lelowa. Czesi mieli w planach dalsze grabieże ziem polskich, nie chciał jednak do tego dopuścić król Kazimierz, który wysłał pościg za wojskami czeskimi. Pierwszą grupę Polacy dopadli pod Będzinem, gdzie Czesi doznali klęski. Kolejną grupę wojsk czeskich Polacy z Węgrami dopadli pod Lelowem, zaskoczeni Czesi nie mieli szans, zostali rozbici, a w polskie ręce wpadło pełno łupów, a z niewoli uwolniono wielu Polaków.
Król Jan dowiedziawszy się o klęskach swoich wojsk zawarł 6 września 1345 r. rozejm w Pyzdrach z królem Kazimierzem i księciem Bolkiem Świdnickim mający obowiązywać do dnia 11 listopada. Ostatecznie wojna zakończyła się 22 listopada 1348 r. podpisaniem pokoju w Namysłowie.
źródła: Poczet Polskich Królów i Książąt, historia.org.pl fot; obraz Marcello Bacclarellego
